Društvo

Dr Novaković: Planiranje porodice od ključne važnosti za sprečavanje neželjenih trudnoća

FOTO: Pexels

FOTO: Pexels

Danas se obeležava Međunarodni dan porodice, te je ovo prilika da razmislimo o značaju porodice u društvu i izazovima sa kojima se suočavaju moderne porodice u planiranju budućnosti. Tim povodom razgovarali smo sa ginekologom dr Violetom Novaković, koja nam je pružila uvid u važnost i metode planiranja porodice, naročito među mlađim generacijama.

Dr Novaković naglašava da je ,,planiranje porodice od ključne važnosti za sprečavanje neželjenih trudnoća, posebno među adolescentima." 

FOTO: Privatna arhiva

 

U Srbiji, gde kontracepcija još uvek nije na zavidnom nivou, 30% trudnoća su neželjene. 

Kako kaže dr Novaković, ,,Najsigurnije metode kontracepcije, poput kombinacije kontraceptivnih pilula i kondoma, nude dvostruku zaštitu – ne samo od neželjene trudnoće, već i od polno prenosivih infekcija."

Upotreba kontraceptivnih pilula, kako ističe doktorka, mora ići uz preporuku lekara, posebno kada su u pitanju starije žene ili žene sa hroničnim bolestima koje mogu ograničiti primenu ovih metoda.

Jedna od najčešćih zabluda koje dr Novaković ističe je verovanje u sigurnost metode prekinutog odnosa, što je nesigurna metoda zaštite i često dovodi do neplaniranih trudnoća.

Kada je reč o idealnom vremenu za planiranje porodice, doktorka smatra da je najzdravije vreme za jednu ženu da planira porodicu između 25. i 30. godine života.

,,U tom periodu žena ima potrebnu zrelost i sposobnost da preuzme odgovornosti koje dolaze sa roditeljstvom.’’

Podsetimo, nedavno smo razgovarali sa dr Violetom Novaković, ginekologom Doma zdravlja u Požarevcu, o izazovima steriliteta i mogućnostima koje nudi savremena medicina, posebno vantelesna oplodnja.

Za kraj, doktorka ukazuje na izazove u edukaciji pacijenata o planiranju porodice, gde se mnoge žene obraćaju lekaru tek nakon nekoliko godina nezaštićenih odnosa, što može biti prekasno za efikasno rešavanje problema neplodnosti.

Na ovaj Međunarodni dan porodice, važno je prepoznati i raditi na unapređenju svesti o planiranju porodice kao ključnom elementu zdrave i srećne zajednice. Praznik naglašava značaj porodice u međunarodnoj zajednici. Prvi put je proslavljen 15. maja 1994. godine. Tokom 1980-ih, Ujedinjene nacije su počele da usmeravaju svoju pažnju na pitanja vezana za porodicu.

Generalna skupština je 1993. godine odlučila da se 15. maj svake godine slavi kao Međunarodni dan porodice. Ovaj dan pruža priliku da se podigne svest o pitanjima vezanim za porodice i da se poveća znanje o društvenim, ekonomskim i demografskim procesima koji utiču na porodice.

Popis iz 2022. godine

U Republici Srbiji, prema rezultatima Popisa 2022, ima ukupno 1.311.712 porodica s decom (69 odsto od ukupno 1.904.314 porodica), navodi stat.gov.rs.

Najzastupljenije su porodice sa jednim detetom (54,3%), slede porodice s dvoje dece (36,1%), zatim porodice s troje dece (7,8%), dok je udeo porodica sa četvoro i više dece manji od 2%.

Posmatrano po tipu porodice, udeo porodica sa jednim detetom najveći je kod porodica „majka s decom“ (73,1%) i „otac s decom“ (71,2%). Kod porodica tipa „bračni par s decom“ ne postoje značajne razlike u udelima porodica sa jednim i sa dva deteta (45,5% sa jednim detetom, odnosno 42,8%  sa dva deteta), dok je kod porodica tipa „vanbračni par s decom“ 50% porodica sa jednim detetom, a nešto više od trećine porodica je sa dvoje dece (34,2%).

Udeo porodica sa troje i više dece najniži je kod tipa „majka s decom“ i „otac s decom“ (oko 4,5%), a najviši kod porodica tipa „vanbračni par s decom“ (15,8%).