Šta obići tokom državnih praznika?

Sretenje, odnosno Dan državnosti Srbije, jeste državni praznik koji se obeležava 15. i 16. februara, pri čemu ovi neradni dani ove godine "padaju" u četvrtak i petak. Ova činjenica posebno raduje školarce jer će uživati u kratkom odmoru koji se proteže do ponedeljka, kao i sve zaposlene koji tih dana neće raditi, te će imati priliku da iskoriste četiri slobodna dana za lep produženi vikend, uključujući i subotu i nedelju.

Prema informacijama sa sajta Weather2umbrella, u četvrtak i petak, kao i vikend koji je pred nama temperatura će dostići 15 stepeni. Očekuje se sunčano vreme i mirno bez vetra. 

Iz par agencija iz Požarevca rekli su nam da uvek imaju aranžmane za predstojeći praznik, samo što se sada spojio sa vikendom pa se dobija mini odmor.

„Imali smo dosta interesovanja za program Kolmar koji je obuhvatao Straubur i Cirih. To je bila atraktivna tura. Istanbul - tradicionalno”, kazali su iz agencije.

Srpski turisti koji nemaju pasoš će moći da putuju u čak četiri država samo sa važećom biometrijskom ličnom kartom i to u BiH, Crnu Goru, Severnu Makedoniju i Albaniju.

Kako su rekli iz turističke agencije, u regionu zbog putnih dokumenata ko nema pasoš tražilo se Sarajevo, Trebinje, Mostar. 

Što se ponuda za Srbiju tiče, iz agencije kažu da je jedini problem u tome što nema organizovanog prevoza za bilo koju destinaciju. 

„Recimo vikend na Zlatiboru, Kopaoniku, Vrnjačkoj Banji, morao bi sam da se organizuje za prevoz, a to nekada nekome nije problem, ali kome jeste uvek se radije opredeljuje za inostranstvo”, rekli su iz turističke agencije. 

Što se Srbije tiče, evo predloga za nekoliko destinacija koje možete obići u Braničevskom okrugu i okolini.

Srebrno jezero

Srebrno jezero, veštačko jezero, na desnoj obali Dunava predstavlja njen nekadašnji rečni rukavac koji je danas zatvoren dvema branama. Nalazi se na 29km od Požarevca odnosno na dva kilometra od Velikog Gradišta. Prosečne je širine oko 300 m, a prosečne dužine od 14 km.

Osim velikog broja privatnih smeštaja, restorana i kafića koji se nalaze na samoj obali Srebrnog jezera, možete odabrati i plovidbu Dunavom. Brod Silver Star polazi iz marine Srebrnog jezera i plovi na tri destinacije: Golubačka tvrđava, Ramska tvrđava i ušće reke Pek. Trajanje plovidbe je od 1h i 30min do 3h u zavisnosti od destinacije, a cena ulaznice se kreće od 400 dinara za decu do 1.200 dinara za odrasle.

Vodenice Bistrice

Vodenice Bistrice u opštini Petrovac na Mlavi, našle su se na listi sedam najugroženijih spomenika i lokaliteta nasleđa u Evropi za 2023. godinu. Boom 93 je obišao selo Bistrica gde se nalazi kompleks vodenica u kojima se i danas proizvodi brašno visokog kvaliteta.

Vodenice su nastale u periodu između 19. i sredine 20. veka. Predstavljaju kompleks mlinova za mlevenje žita i valjanje sukna. Nekada ih je bilo 25, a sačuvano je svega njih osam, koje su i danas u funkciji. Osim vodenica, sačuvana je i valjavica, koja je služila za obradu platna nakon tkanja. Arhitektura ovih vodenica predstavlja tradicionalne karakeristike balkanskih ruralnih struktura –male i drvene konstrukcije. Ovaj kulturno-istorijski kompleks vodenica proglašen 1986. godine proglašen je spomenikom kulture.

Od zaborava ovu delatnost čuva i manifestacija „Dani vodeničara i pomeljara”, koja se svake godine obeležava na praznik Mali Uskrs, sedam dana nakon Uskrsa. Na manifestaciji promoviše se vodenički zanat, ali i tradicionalna hrana ovog kraja.

Jezero Zaova

Jezero Zaova se nalazi na oko 20 kilometara jugoistočno od Požarevca, južno od puta za Petrovac na Mlavi. Pripada teritoriji opštine Malo Crniće. Jezero Zaova ima ukupnu površinu od oko 3 hektara i napaja se vodom iz više manjih šumskih potoka. Nastalo je akumuliranjem vode iz više manjih potoka.

U neposrednoj blizini jezera nalaze se manastir Zaova i istoimeno odmaralište.

Golubačka, Ramska i Smederevska tvrđava

Ukoliko se odlučite za obilazak istorijskih lokaliteta, u okolini Požarevca se nalaze tri tvrđave koje su na udaljenosti od 40 minuta do sat i po vremena.

Golubačka tvrđava podignuta je na samom ulazu u Đerdapsku klisuru, na mestu gde Dunav, najširi u svom toku, prelazi u tesnac Karpatskih planina. Tvrđava je predstavljala važno srednjovekovno vojno pogranično utvrđenje, planski građeno zbog vojno-strategijskog značaja mesta. Nalazi se na ulazu u područje Nacionalnog parka Đerdap.

Ova srednjovekovna tvrđava građena je  lepezasto i sastoji se od tri dela: prednjeg, zadnjeg i gornjeg grada (sa citadelom). Čini ga ukupno 10 kula i dve velike kolske kapije. Ispred tvrđave je bilo civilno naselje, o čemu danas svedoče samo neki delimično istraženi objekti.

Tokom prvomajskih praznika tvrđava će za posetioce biti otvorena od 10 do 14 časova. 

Ram je tvrđava na desnoj obali Dunava u istoimenom selu, udaljena 25 km od Požarevca odnosno 15 km od Velikog Gradišta.

Tvrđavu su sagradili Turci da bi osnažili odbranu granice između Smedereva i Golupca od ugarskih upada. Istorijski izvori govore da je današnja tvrđava delo Bajazita drugog. Pored Bajazita drugog, za ovu tvrđavu vezuju se i Romulov mlađi brat Rem, Atila Bič božji i grof baron Loprešti.

Ima pet kula povezanih moćnim bedemima. Građena je kao prvo tipično artiljerijsko utvrđenje u Srbiji. Ona poseduje 36 topovskih otvora, što govori o njenoj velikoj moći, a poređenja radi valja istaći da tvrđava Kalemegdan u Beogradu ima samo 22 otvora.

Smederevsku tvrđavu kao upravno, vojno, privredno, kulturno i crkveno sedište srpske Despotovine, podigao je Despot Đurađ Branković, sestrić despota Stefana Lazarevića. Sagrađena je u periodu od 1428-1439. godine. Svojim položajem na ušću reke Jezave u Dunav zauzima površinu od približno 11 hektara, ima oblik nepravilnog trougla i sastoji se iz dva dela – Velikog grada i Malog grada.

Tvrđava se nalazi na 33km od Požarevca i podeljena je na dva dela, deo u kome je ulaz besplatan i tzv „Mali grad“ deo tvrđave.

Viminacijum

U okviru arheološkog nalazišta Viminacijum možete posetiti arheološki park, avantura park, mamut park, severnu glavnu kapiju legijskog logora, rimske terme, rimski amfiteatar, mauzolej u kojem je najverovatnije sahranjen rimski imperator Hostilijan, mamut park, Domus Scientiarum Viminacium i zanatski centar sa pećima za proizvodnju keramike i opeke. Cena ulaznica je 600 dinara. Radno vreme Viminacijuma tokom maja je od 9 do 17 časova, a obilazak sa vodičem organizuje se na sat vremena.

Boom 93 nedavno je pisao o biblioteci u Viminaciju, kao i o otkriću trijumfalne kapije, za koju se pretpostavlja da je sagrađena krajem 2. ili najkasnije u prvoj deceniji 3. veka nove ere, u čast rimskog imperatora Karakale.    

Nešto više od decenije u u naučno-istraživačkom centru Domus Scientiarvm u Viminacijumu nalazi se biblioteka, koja služi naučnicima za naučne radove i pripremu doktorata za odbranu.

U razgovoru sa Rukovodiocem projekta Viminacijum, Miomirom Koraćem saznali smo zašto je ova biblioteka značajna za istraživače i bibliotekare i šta je čini posebnom.

 O značaju ovog arheološkog otkrića, takođe razgovarali smo sa dr Miomirom Koraćem, rukovodiocem projekta Viminacijum gde je on rekao za naš medij da je na neki način i znao, iz istorijskog izvora, o tome da je jedan riski imperator, Karakala, postao ovde imperator, odnosno proglašen je za cezara, kako se to kaže. To su znali iz istorijskih izvora. Rekao je da mu nije palo na pamet da će naći baš trijumfalnu kapiju ili slavoluk.

Krupajsko vrelo

Krupajsko vrelo je kraško vrelo koje se nalazi u podnožju planine Beljanice, sa desne strane Krupajske reke, između sela Milanovac i Krupaja, oko 35 km od Žagubice. Temperatura vode kreće se od 9–11 stepeni. Lekovite vode termalnog izvora mešaju se sa hladnom izvorskom vodom Krupajskog vrela.

Krupajsko vrelo predstavlja jedan od najjačih kraških izvora u Srbiji i po morfologiji svog izvorišta, hidrološkim funkcijama i pratećim prirodnim obeležjima pripada grupi najreprezentativnijih gravitacionih vrela.

Krupajsko vrelo i ambijent u okolini od 9 hektara zaštićeni su kao spomenik prirode od nacionalnog značaja Republike Srbije.

Manastiri Gornjak, Rukumija i Tumane

Manastir Gornjak nalazi se između Petrovca na Mlavi i Žagubice. Izgrađen je u periodu od 1376 – 1380. godine kao zadužbina kneza Lazara. Nakon posete manastiru možete posetiti i restoran istoimenog naziva koji se nalazi u neposrednoj blizini manastira, a u kome možete uživati u specijalitetima homoljskog kraja.

Manastir Tuman nalazi se na devet kilometara udaljenosti od Golupca i na 45km od Požarevca, u podnožju golubačkih planina, okružen šumom, na levoj obali Tumanske reke, što samoj svetinji daje posebnu lepotu.

Manastir Rukumija je srpski pravoslavni manastir koji se nalazi u ataru sela Bradarac i pripada Eparhiji braničevskoj.

Ne postoji nijedan zapis o Rukumiji pre 16. veka, pa se ne zna ni kada je sagrađena. Vezuje se za 14. vek i kneza Lazara. U turskim poreznim dokumentima s kraja 16. veka spominje se manastir, ali pod nazivom Vrtlište.

Prema narodnoj legendi postanak manastira vezuje se za narodnu pesmu „Bog nikom dužan ne ostaje” i stradanje sestre Jelice koje je opisano u njemu. Naime, na mestu gde su joj pale ruke nastao je manastir Rukumija.

Planine i banje u Srbiji su najčešći izbor koji treba obići iako u tom slučaju, u Srbiji ima i gradova koje treba bolje upoznati.

Tara

U zapadnom delu Srbije nalazi se, prema mišljenju mnogih, jedna od najlepših planina. Za razliku od mnogo urbanijeg Zlatibora, u čijoj se blizini nalazi, Tara je odličan izbor za posetu u svako doba godine.

Brojne zaštićene biljne i životinjske vrste obitavaju na području Nacionalnog parka Tara, dok su vidikovci kojima se ova planina može pohvaliti, u najmanju ruku fascinantni.

Fruška Gora

Poznata i kao Mala Sveta Gora, zbog prisustva brojnih srpskih srednjevekovnih manastira, jedna od ostrvskih planina u našoj zemlji i te kako ima šta da ponudi posetiocima.

Na njenom području nalazi se i Nacionalni park, ali i brojne atrakcije, koje treba bolje upoznati.

Sokobanja

Jedno od najstarijih banjskih lečilišta u Srbiji odličan je izbor za kraći odmor ljudi, koji žive u urbanim područjima.

Uživanje u čistom vazduhu banje smeštene između planina Ozren i Rtanj je zagarantovano. Izuzev Soko Grada, koji se nalazi u blizini, krase je i lepo uređena pešačka zona i isto tako lepo uređeni parkovi.